Het verhaal achter de verfrissende kleur turquoise is een interessante. Wat is de oorsprong en betekenis van deze befaamde kleur en wat maakt het zo beroemd?
Allereerst een stukje geschiedenis. Het woord “turquoise” (spreek uit: “turkoois”) dateert uit de 17e eeuw en is afgeleid van het Franse “turquois,” wat ‘Turks’ betekent. Dit komt doordat het mineraal voor het eerst naar Europa werd gebracht via Turkije, afkomstig uit mijnen in de historische provincie Khorasan in Iran (Perzië) en het hedendaagse Afghanistan. De oorsprong van de kleur turquoise is dan ook nauw verbonden met de geschiedenis van deze kostbare edelsteen die teruggaat tot de eerste Turkse staten: van de Hunnen tot de Karakhaniden, van de Seltsjoeken, tot het Ottomaanse Rijk. Bijna alle Turkse staten gebruiken turkoois in hun vlag en hebben deze op verschillende manieren verwerkt in hun nalatenschap.
Geschiedenis van de kleur blauw en turquoise
Turquoise is een kleur die zich in het blauwe spectrum bevindt, en het wordt vaak geassocieerd met de schoonheid van helderblauwe luchten en kalme zeeën. Het is al duizenden jaren geliefd in verschillende culturen over de hele wereld. Zo gebruikten de oude Egyptenaren het als sieraden, amuletten en versieringen voor graven. Inheemse Amerikaanse stammen, zoals de Navajo en de Pueblo, hebben turquoise gebruikt in hun kunst en sieradenproductie, en beschouwen het als heilig. Zelfs in Perzië, waar het mineraal oorspronkelijk vandaan komt, was turquoise een symbool van welvaart en bescherming tegen het boze oog, ook wel bekend als nazar.
Belangrijk om te vermelden is dat de kleur blauw van oorsprong werd geassocieerd met het ‘oosten’. Zo vertegenwoordigt deze kleur de Chinese, Centraal- en Centraal-Aziatische Turken en Anatolië. Voordat de Turken de Islam als religie namen, werden de gebouwen die zij maakten al versierd met blauwe kleuren. Ook de bouwwerken van de Grote Seltsjoeken in Anatolië zijn blauw, net zoals de namen van de meren en rivieren waarin het woord “gök” (lucht), een belangrijke rol speelt.
Overigens ging het een stapje verder bij de Romeinen. Daar was de kleur blauw het symbool van rouw, evenals de kleur van barbaren. Sterker nog, blauwe ogen waren in die tijd een teken van lelijkheid. Vrouwen met blauwe ogen zouden onkuis zijn en mannen waren óf vrouwelijk of werden als barbaars omschreven.
De Zijderoute, die delen van Azië met Europa verbond, speelde een cruciale rol in het transport van kostbare goederen, waaronder turquoise, naar Europa. De handel zorgde voor een culturele verandering waardoor de de Romeinen en later de Byzantijnen exotische goederen, waaronder edelstenen gingen importeren uit het oosten. De populariteit van de kleuren blauw en turquoise in Europa werd verder versterkt door de culturele invloed van Perzië en Byzantium, de religieuze betekenis van blauw binnen het christendom, en een hernieuwde interesse in edelstenen en exotische kleuren tijdens de renaissanceperiode.
Mijnen van Khorasan
Voor de stenen moest letterlijk diep gegraven worden. Turquoise ligt namelijk in de mijnen van Khorasan, een historische provincie in wat nu Iran en (een deel) Afghanistan is. Deze mijnen zijn beroemd om de hoge kwaliteit en rijke kleuren van het turquoise dat er wordt gewonnen. Al eeuwenlang werd het mineraal in deze regio gedolven en verhandeld, waardoor het uiteindelijk zijn weg vond naar Europa via de handelsroutes door Turkije. Dit is waar het de naam “turquoise” aan te danken heeft, verwijzend naar de route die het mineraal aflegde op weg naar Europa.
Symboliek en betekenis
Turqoise is in het oosten, zoals vermeld, een symbool van welvaart, welzijn en bescherming. De effecten daarvan zijn nog altijd te zien doordat de nazar steen diens culturele waarde heeft weten te behouden en er net zoals vroeger wordt geloofd dat de turqoise steen als een talisman alle slechte energie afweert en het lichaam daarmee helpt om negatieve energie te vermijden. Ook zou het de drager voorspoed en positieve energie brengen. Veel culturen geloven in de genezende eigenschappen van turquoise en zien het als een krachtige steen om innerlijke rust en balans te bevorderen.
Turquoise is daarom niet alleen een kleur, maar ook een erfenis van eeuwenoude tradities en culturen. De herkomst van deze edelsteen uit Khorasan draagt bij aan de mystiek en de aantrekkingskracht ervan.
Ook interessant
Meer artikelen over Cultuur
Het verhaal van het Osage volk en de Killers of the Flower Moon
De film Killers of the Flower Moon heeft ervoor gezorgd dat het verhaal van het Indiaanse volk Osage uit Missouri …
De levendige erfenis van Vincent van Gogh op zijn 170e verjaardag
Vincent van Gogh, een naam die synoniem is geworden met kunstzinnige genialiteit, passie en emotionele diepgang, zou op 30 maart …
Barbenheimer: het effect van Barbie en Oppenheimer in de filmindustrie
Dat marketing een essentieel onderdeel vormt van alles dat we om ons heen zien is een feit en niets kan …
