Wat gebeurt er met de kleding die we weggooien? Diepere blik op de kledingbergen

Fast fashion is een enorm probleem geworden, met miljoenen kledingstukken die elk jaar worden weggegooid. Maar wat gebeurt er precies met al die kleding als we ze niet meer dragen? Helaas belanden ze vaak op plaatsen die al ernstig vervuild zijn, en de gevolgen zijn schadelijk voor het milieu én de lokale bevolking.

Kleding met giftige verf: Een verborgen gevaar

Veel kledingstukken, vooral uit fast fashion, zijn behandeld met chemische verfstoffen en andere giftige stoffen om de kleuren fel te maken en de stoffen duurzamer. Deze chemicaliën worden echter vaak niet volledig verwijderd tijdens de productie, wat betekent dat ze nog steeds aanwezig zijn wanneer de kleding wordt weggegooid. Wanneer de kleding uiteindelijk op afvalbergen terechtkomt, zoals in de Atacama-woestijn of op andere stortplaatsen wereldwijd, lekken deze stoffen in de bodem en het grondwater. Dit kan niet alleen de lokale ecosystemen beschadigen, maar ook de gezondheid van mensen die in de buurt van deze afvalbergen wonen.

Veel van deze chemische stoffen, zoals azo-kleurstoffen, kunnen giftige bijproducten afgeven wanneer ze worden afgebroken. Dit is niet alleen gevaarlijk voor het milieu, maar ook voor de gezondheid van mensen die met deze stoffen in aanraking komen.

Andere plekken die lijden onder kledingafval

Naast de Atacama-woestijn zijn er nog veel andere regio’s waar bergen kleding zich opstapelen. Een voorbeeld is Accra, Ghana, waar de wijk Kantamanto overspoeld wordt met afgedankte kleding vanuit de hele wereld. Deze kleding wordt vaak verkocht in enorme markten, maar de stukken die niet verkocht kunnen worden, eindigen op vuilnisbelten of worden in de zee gegooid. Dit leidt tot ernstige vervuiling van stranden en waterwegen, waar kleding uit synthetische materialen honderden jaren nodig heeft om af te breken.

Een ander voorbeeld is India, waar steden zoals Panipat, bekend om de recycling van textiel, kampen met een enorme aanvoer van tweedehands kleding. Hoewel sommige kledingstukken worden gerecycled, kan een groot deel simpelweg niet worden hergebruikt vanwege slechte kwaliteit, waardoor het uiteindelijk op illegale stortplaatsen terechtkomt.

Haiti: Hier stapelt tweedehands kleding zich op in stedelijke gebieden, vaak zonder enige vorm van afvalbeheer. De kleding veroorzaakt verstoppingen in rivieren en verergert overstromingen.

Oeganda: Dit land krijgt grote hoeveelheden tweedehands kleding binnen via markten, maar de onverkochte kleding eindigt op illegale stortplaatsen.

Waarom juist daar?

Deze locaties worden vaak gekozen vanwege de lage kosten en het ontbreken van strenge milieu- of afvalverwerkingsregels. In Chili komt de kleding binnen via de haven van Iquique, een belastingvrije zone die de import van tweedehands kleding vergemakkelijkt. Veel van deze kleding is echter van zo’n slechte kwaliteit dat het niet hergebruikt kan worden en illegaal wordt gedumpt. In Ghana en India komt veel kleding binnen via soortgelijke distributiekanalen, zoals markten waar slechts een fractie wordt verkocht, en de rest op afvalbergen belandt. Dit zorgt voor serieuze milieuproblemen, zoals watervervuiling, bodemverontreiniging en de uitstoot van giftige gassen wanneer de kleding in brand wordt gestoken.

Waarom is dit zo slecht?

Langzame afbraak van synthetische materialen: Veel van de kleding die wordt weggegooid, is gemaakt van synthetische stoffen zoals polyester. Deze materialen kunnen tot wel 200 jaar nodig hebben om volledig af te breken. Terwijl ze in de tussentijd op stortplaatsen liggen, geven ze microplastics af die in het milieu terechtkomen. Deze microplastics kunnen zich verspreiden in waterwegen en uiteindelijk in de oceaan belanden, waar ze een ernstige bedreiging vormen voor het zeeleven.
Verbranding en luchtvervuiling: Wanneer de stapels kleding te groot worden, kiezen sommige plaatsen ervoor om ze in brand te steken. Dit gebeurde onlangs in de Atacama-woestijn, waar een gigantische stapel kleding vlam vatte en giftige rookwolken produceerde die zich verspreidden over de omliggende gebieden. Dergelijke branden kunnen langdurige schade veroorzaken aan de luchtkwaliteit en het milieu.
Watervervuiling: Zoals eerder genoemd, bevatten veel kledingstukken giftige chemicaliën. Wanneer deze op vuilstortplaatsen belanden, kunnen ze uitspoelen in het grondwater. In landen waar mensen afhankelijk zijn van grondwater voor hun drinkwater, kan dit ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken.

De gevolgen voor de natuur en mens

De impact van deze kledingbergen is niet alleen zichtbaar in de directe vervuiling van de omgeving, maar ook op wereldwijde schaal. Kledingafval draagt bij aan de opwarming van de aarde door de productie van broeikasgassen, zowel tijdens de fabricage als bij de afbraak van synthetische stoffen zoals polyester, die langzaam afbreken en microplastics afgeven in de bodem en waterwegen. Dit bedreigt het zeeleven, omdat kleine deeltjes in de voedselketen terechtkomen en uiteindelijk ook mensen bereiken.. Bovendien wordt de natuurlijke leefomgeving van dieren bedreigd, vooral in kustgebieden waar afval in de oceanen terechtkomt.

Voor mensen die in de buurt van deze kledingbergen wonen, zijn de gevolgen even ernstig. Ze worden blootgesteld aan giftige chemicaliën, vervuilde lucht en soms levensgevaarlijke omstandigheden wanneer de kleding wordt verbrand of gestort. Veel van deze kleding is namelijk behandeld met schadelijke chemische stoffen, zoals verfstoffen en waterafstotende coatings, die in de bodem en het grondwater terechtkomen. Dit is gevaarlijk voor de lokale ecosystemen en gemeenschappen die van deze bronnen afhankelijk zijn. Bijvoorbeeld, in Ghana’s kustgebieden spoelen kledingstukken de zee in, wat leidt tot ernstige vervuiling van waterwegen en schade aan het zeeleven.

Zo moest de lokale bevoling in Alto Hospicio, Chili, schuilen voor de giftige rook van een kledingbrand, maar het heeft ook andere gevolgen. Kleding die rivieren blokkeert, verergert overstromingen tijdens zware regenval, waardoor het water niet goed weg kan stromen. Dit is een groot probleem in stedelijke gebieden waar afvalverwerking ontbreekt, zoals bijvoorbeeld na de overstromingen in Haïti.

Deze problemen laten zien hoe het weggooien van kleding niet alleen een lokaal, maar ook een wereldwijd probleem is. Zowel de natuur als mensen worden getroffen door de schadelijke effecten van de textielindustrie, vooral in landen waar afvalverwerking niet goed is geregeld.

Facebook X Reddit

#fast fashion