Het woord metaverse is een ware hype geworden nadat Facebook besloot de naam van het moederbedrijf te veranderen naar Meta. Zuckerberg laat hiermee zien dat hij het bedrijf volledig toe wil spitsen op metaverse, maar wat is metaverse eigenlijk en hoe verhoudt zich dat tot het nieuwste fenomeen dat Web3 wordt genoemd? Hieronder een uiteenzetting.
Laten we voorop stellen dat het woord metaverse niet bedacht is door Facebook of Mark Zuckerberg. Zo dook het woord voor het eerst op in het jaar 1992, toen het boek Snow Crash van Neal Stephenson verscheen. Metaverse wordt in het Volkabulaire als volgt gedefinieerd:
Metaverse
Metaverse is een Engels woord met als betekenis: een virtual-realityruimte / omgeving zonder (fysieke) grenzen waarin gebruikers kunnen interageren met een computergegenereerde omgeving en – onderling – met andere gebruikers. De metaverse kan alleen middels het internet worden bereikt.
In andere woorden: metaverse is een digitale ruimte op het internet waarin mensen met elkaar kunnen zijn en daarbij hun lichaam kunnen gebruiken ter sturing zonder er fysiek aanwezig te zijn. Voor alle volledigheid hierbij ook Zuckerberg’s definitie van metaverse: “metaverse is het toekomstige internet dat gebruikers betreden in plaats van alleen bekijken”.
“Metaverse is het toekomstige internet dat gebruikers betreden in plaats van alleen bekijken“

Nadat Mark Zuckerberg het woord opnieuw onder de aandacht bracht, heeft het een heuse sneeuwbaleffect gecreeerd. Van meta cryptomunten tot aan virtual reality brillen: de hype is daar, maar het is niet altijd even duidelijk waar het goed voor is.
De virtual-realityruimte waarnaar wordt gedoeld is een digitale ruimte waar men toegang tot krijgt via het internet, maar het is dus geen website die je slechts “bekijkt” en weer afsluit. Het is een combinatie heel veel verschillende elementen om een virtuele 3D wereld te kunnen creeren. Zo heb je niet alleen internet, maar ook het volgende nodig:
- Open standaard voor media, denk hierbij aan tekst, audio, video, 3D scènes, vectoren en meer om al deze zaken te genereren en te combineren. Een voorbeeld van zo’n open standaard is MDL van NVIDIA.
- Programmeertaal standaard. Dergelijke standaarden omvatten HTML, JavaScript, WebXR, etcetera.
- eXtended Reality (XR) hardware zoals slimme brillen en haptiek.
- Gedecentraliseerde ledgers en slimme contract platformen bijv. blockchain. Dit is nodig voor transparantie en het vrij kunnen handelen inzake transacties. De bekendste voorbeelden hiervan zijn Bitcoin, Ethereum en Binance Smart Chain. Deze platformen vormen de fundamenten voor de economie die de metaverse zal ondersteunen en er een levensvatbaar publiek goed van zal maken.
Als voorbeeld kunnen we de Oculus VR bril geven. Dat is een eXtended Reality (XR) hardware welke verbonden is met het internet. Facebook heeft afscheid genomen van de eigen API ten faveure van OpenXR, een open standaard waarmee met de standaard programmeertalen nieuwe dingen voor het platform gebouwd kan worden. Ook zijn ze al een tijdje bezig om een eigen betaalmiddel in te voeren; daarmee zou de cirkel rond zijn.
Eenmaal in de metaverse kunnen de mensen zich ‘vrij’ bewegen in een wereld dat volledig uit het niets gecreëerd kan worden.
Web3
Web3 wordt vaak in één adem genoemd met metaverse, maar wat is het eigenlijk en wat zijn de overeenkomsten en verschillen met metaverse? Laten we starten met de betekenis van Web3:
Web3, ook wel Web 3.0 genoemd, is de derde versie van het web en de beoogde opvolger van Web 2.0. Web3 is een nieuwe versie van het internet die gedecentraliseerd is en draait op publieke blockchains. Enkele karakteristieken van Web 3:
- Verifieerbaar
- Zelfsturend
- Vereist geen toestemming
- Gedistribueerd en robuust
- Stateful
- Ingebouwde betalingen
Web3 zal naast Web3 cryptocurrency gebruik maken van zogenaamde dapps oftewel gedecentraliseerde apps.

Web3 en metaverse refereren dus beiden aan een gedecentraliseerde toekomst van het internet en draaien op blockchain. Web 2.0, oftewel het internet zoals we die nu kennen, zal plaats maken voor Web3 waar het internet volledig gedecentraliseerd zal zijn. Een voorbeeld hiervan is dat betalingen geen persoonlijke informatie behoeven, immers, blockchain zal zorgen voor de regulering en daardoor is er geen centrale beheerder of entiteit nodig.
Web3 kan dan ook worden gezien als het nieuwe internet en een digitale omgeving waar content geproduceerd en gedeeld kan worden en waar nieuwe blockchain technologie direct worden geabsorbeerd om deze toegankelijk te maken voor het publiek, terwijl metaverse een volledige nieuwe manier is om te interacteren met online content dat op Web3 zal draaien
Web3 kan dan ook worden gezien als het nieuwe internet en een digitale omgeving waar content geproduceerd en gedeeld kan worden en waar nieuwe blockchain technologie direct worden geabsorbeerd om deze toegankelijk te maken voor het publiek, terwijl metaverse een volledige nieuwe manier is om te interacteren met online content dat op Web3 zal draaien. De combinatie van Web3 en metaverse zal het o.a. mogelijk maken om, in plaats van te interacteren met tweedimensionale applicaties op een mobiele telefoon of het scrollen van een website, met je eigen avatar te navigeren in nieuwe driedimensionale (3D) omgevingen en gedecentraliseerde applicaties (dapps) mét 3D objecten die je met behulp van Web3 en blockchain technologie zoals NFT’s kunt kopen.
Huidige metaverse toepassingen
Op dit moment zijn er al wat metaverse toepassingen. Zo heeft Facebook (Meta) Horizon Workrooms gelanceerd. Dit is een meeting software voor bedrijven waarmee men met Oculus VR headsets met elkaar kan interacteren in de metaverse. Er is een nadeel: de headsets kosten meer dan 300 dollar en dat maakt het nog veel te duur om het overal in te kunnen zetten. Het zet echter wel de toon; het idee is namelijk dat mensen van de ene ervaring naar het andere kunnen holoporteren.
Ook tech gigant Microsoft heeft met HoloLens al een apparaat waarmee men in de metaverse kan. Veel bedrijven maken al gebruik van HoloLens, maar ook hier geldt dat het voor de consument nog te duur is om het breed in te kunnen zetten. Desalniettemin zet Microsoft door en zal het in 2022 Mesh voor Teams uitbrengen. Hiermee kunnen gebruikers als geanimeerde avatars verschijnen in Microsoft Teams en daarmee samenkomen om te vergaderen met collega’s in de metaverse.

Een meer ‘betaalbaar’ voorbeeld van metaverse is Decentraland. Decentraland is een 3D-wereld waar je niet alleen virtuele werelden kunt bouwen, maar ook spelletjes kunt spelen. Tevens kun je er musea vol NFT-kunst kunt bewonderen en zelfs live-concerten bijwonen. Tevens is het mogelijk om een Bitcoin wallet te koppelen zodat je toegang hebt tot de cryptocurrency en NFT toepassingen. Daarmee kun je eigendommen kopen en verkopen, virtuele kunst maken en verkopen voor de kunstgalerijen. De interesse in Decentraland is groot: verschillende bedrijven hebben al geïnvesteerd in ‘virtuele grond’ in Decentraland en ook de cryptomunt $MANA begint populair te worden (op het moment van schrijven is 1 MANA cryptomunt €2.37 waard).

Toekomstige metaverse toepassingen
Door de Corona pandemie is het duidelijk geworden dat thuiswerken een blijvertje kan worden en toepassingen als Decentraland en Microsoft Mesh tillen het hybride werken naar een hoger niveau. Naast een nieuwe manier om te interacteren met familie en vrienden wordt er al geanticipeerd op andere toepassingen. Zo moet het in de metaverse straks mogelijk worden om kleding te passen voordat je deze koopt. Het Italiaans modehuis Gucci is al op de boot gestapt en werkt samen met het online spel Roblox om een digitale collectie van Gucci tassen te verkopen. Eindresultaat? Het leverde een slordige 4000 dollar op.
Ook de videogame industrie ziet veel potentie. Epic Games, het bedrijf achter Fortnite, heeft in een investeringsronde 1 miljard dollar opgehaald voor diens plannen inzake metaverse. 200 miljoen daarvan kwam van Sony. Tim Sweeney, de CEO van Epic Games, ziet metaverse als iets dat zich lineair zal evolueren. “Het zal geen abrupte verstoring veroorzaken. Het wordt een ontmoetingsplaats voor individuen en ontwerpers van elke grootte, inclusief merken. Elk bedrijf zal er op een bepaald moment zijn. Als je een autofabrikant bent, zal je merkaanwezigheid in de metaverse niet bestaan uit een hoop reclame voor je auto’s. Het wordt een plek waar je daadwerkelijk met de auto’s kunt rondrijden en de ervaring ervan kunt voelen. Je kan een Corvette gebruiken in het spel. We hebben een kans voor heel veel interessantere interacties.”
Elk bedrijf zal er op een bepaald moment zijn. Als je een autofabrikant bent, zal je merkaanwezigheid in de metaverse niet bestaan uit een hoop reclame voor je auto’s.
Metaverse cryptomunten & NFT
Een belangrijke voorwaarde om de virtuele wereld een gestalte te geven en ook op lange termijn een succes te maken lijkt het gebruik van cryptomunten te zijn. Zo is de Non-Fungible Token, afgekort als NFT, een digitaal voorwerp dat kan worden gecreëerd, verkocht of gekocht op een open markt, en dat eigendom is van en wordt beheerd door elke individuele gebruiker, zonder de toestemming of steun van een gecentraliseerd bedrijf. Als digitale items een ‘echte’ waarde willen hebben, dan dienen zij volledig onafhankelijk te zijn van een entiteit die op elk moment kan besluiten het artikel te verwijderen of buiten werking te stellen. Het is die eigenschap van NFT’s wat ervoor zorgt dat deze items honderdduizenden dollars of zelfs miljoenen kunnen opbrengen.
Zo zijn er al vijf digitale werken van Andy Warhol verkocht voor een bedrag van circa 3.4 miljoen dollar. Het voorbeeld van MANA in combinatie met Decentraland werd al gegeven, maar dit lijkt slechts het begin. Heel veel andere metaverse cryptomunten zoals o.a. RACA, Star Atlas, SAND zijn uit de (virtuele) grond gestampt om te kunnen handelen in de nieuwe virtuele omgevingen.
Naast metaverse cryptomunten zijn er ook Web3 NFT’s. Een voorbeeld hiervan is de Axie Infinity Shard (AXS); een coin dat gebruikt kan worden in het Web3 spel Axie Infinity. De bedoeling van dit spel is dat de spelers hun eigen monsters fokken en de strijd aangaan om in-game valuta te winnen. AXS kan daarna worden ingewisseld voor echt geld. Dit bedrijfsmodel staat ook wel bekend als play-to-earn, waarbij spelers cryptobeloningen verdienen voor het spelen van een spel.

Eén ding staat vast: de digitale wereld dat we nu kennen zal in de toekomst anders zijn. In plaats van het navigeren van website naar website zullen we teleporteren van de ene bedrijfswereld naar de andere. Daarmee staan we officieel aan de rand van een nieuw tijdperk waarin de definitie van ‘digitaal’ en alles om ons heen drastisch zal veranderen.
Meer artikelen over Technologie
Terravision, de vergeten voorloper van Google Earth en Google Maps
In de moderne wereld is het moeilijk voor te stellen hoe we zonder digitale kaarten zouden functioneren. Google Maps en …
Titanic als toeristische attractie en alles dat we weten over submersible Titan en diens passagiers
De onderzeeër, of eigenlijk: submersible Titan is zoek geraakt in de oceaan toen het dook om naar het wrak van …
Het verhaal van de legendarische Lamborghini Countach
De Lamborghini Countach is een van de weinige Lamborghini's die niet naar een stier is vernoemd en tevens een van …